Αντιμετωπίζοντας το πένθος

Κέντρο Ψυχοθεραπείας εκπαιδευση στη συμβουλευτικη

Αντιμετωπίζοντας το πένθος

Αντιμετωπίζοντας το πένθος

Ο θάνατος είναι ένα φυσικό μέρος της ζωής. Το ίδιο και το πένθος. Η κατανόηση του τι να περιμένουμε και η καταφυγή σε στρατηγικές αντιμετώπισης μπορεί να σας απαλύνει τον πόνο της διαδικασίας του πένθους και να ανοίξει το δρόμο προς την προσωπική αυτογνωσία.

Κάθε άτομο πενθεί με διαφορετικό τρόπο. Ακριβώς όπως δεν υπάρχουν δύο όμοιες ζωές, έτσι και κάθε θάνατος είναι διαφορετικός,όπως άλλωστε και η διαδικασία του πένθους. Η εμπειρία σας μπορεί να διαφέρει δραματικά ανάλογα με το πόσο κοντά βρισκόσασταν στο πρόσωπο που έφυγε ή τις συνθήκες του θανάτου του(ξαφνικός ή σταδιακός) . Ωστόσο, υπάρχει αφθονία διαθέσιμων πληροφοριών για να σας βοηθήσουν να συμβιβαστείτε με την προσωπική σας διαδικασία θρήνου και να μάθετε πώς να αντιμετωπίσετε τη θλίψη σας.

Ποια είναι τα στάδια του πένθους; Τι σωματικά, ψυχικά και συναισθηματικά συμπτώματα μπορούμενα περιμένουμε; Ποιοι είναι οι κοινοί μύθοι για το πένθος; Ποιες στρατηγικές αντιμετώπισης μπορούν να σας βοηθήσουν να πενθήσετε με έναν τρόπο αποτελεσματικό και βοηθητικό;

Πράγματα που πρέπει να ξέρετε:

Όλοι πενθούν διαφορετικά: αυτό που θα πρέπει να περιμένετε είναι μια ποικιλία έντονων συναισθημάτων, καθώς και σωματικών συμπτώματων. Είναι σημαντικό να καταλάβετε ότι αυτό που βιώνετε είναι φυσιολογικό.

Είναι πάντα καλύτερο να μιλάτε για τη θλίψη σας και να την διαχειρίζεστε απευθείας από το να την αγνοείτεή να την καταστέλετε.

Ένα σύστημα υποστήριξης που σας θα σας βοηθήσει με τις συναισθηματικές και πρακτικές σας ανάγκες μπορεί να βοηθήσει να διευκολύνθεί η διαδικασία του πένθους.

Πολλοί άνθρωποι βρίσκουν παρηγοριά στις τελετουργίες, όπως στα μνημόσυνα ή στην επίσκεψη στο νεκροταφείο,για να έρθουν σε επαφή και με άλλους πενθούντες

Ποια είναι τα στάδια του πένθους;

Η Elisabeth Kubler-Ross ήταν μια πρωτοποριακή ψυχίατρος που πυροδότησε τη συζήτηση για το θάνατο σε μια εποχή που το θέμα ήταν σε μεγάλο βαθμό ταμπού. Το βιβλίο της, On Death and Dying (1969), εισήγαγε στον κόσμο τα πέντε στάδια του πένθους: άρνηση, θυμός, διαπραγμάτευση, κατάθλιψη, και αποδοχή. Αν και αρχικά τα στάδια αντικατόπτριζαν τις εμπειρίες των ατόμων που πενθουν για το θάνατο ενός αγαπημένου, η Kubler-Ross αργότερα επέκτεινε τον ορισμό ώστε να περιλαμβάνει τις εμπειρίες όσων έχουν υποστεί κάποια απώλεια ή τραγωδία. Τα πέντε στάδια είναι τα εξής:

Άρνηση: Το στάδιο αυτό βιώνεται συχνά ως μια κατάσταση σοκ. Μπορεί να αισθανθείτε μούδιασμα, αποπροσανατολισμό, συγκλονισμένοι. Κάποιοι αναφέρουν μια αίσθηση εξωπραγματικού. Αν και διφορούμενα, τα συναισθήματα αυτά μας βοηθούν να έρθουμε σιγά-σιγά να συμβιβαστούμε με την πραγματικότητα της απώλειας.

Θυμός: Ο θυμός μπορεί να απευθύνεται σε όποιον αισθάνεστε ότι φέρει ευθύνη για την απώλεια σας. Μπορεί να αισθάνεστε θυμό προς την οικογένεια και τους φίλους σας, το αγαπημένο σας πρόσωπο που έφυγε, ή τους γιατρούς οι οποίοι δεν ήταν σε θέση να το σώσει. Επίσης, μπορεί να είστε θυμωμένοι με τον εαυτό σας ή τον κόσμο. Ο θυμός είναι μια εκδήλωση του πόνου της απώλειας σας. Αυτό μπορεί να γίνει κατανοητό ως ένας δείκτης της αγάπης σας για το πρόσωπο που πέθανε. Με άλλα λόια όσο πιο σημαντικό ήταν για σας το πρόσωπο που έφυγε, τόσο πιο έντονα συναισθήματα θυμού κι ενοχών βιώνετε.

Διαπραγμάτευση: Μπορεί να πιάσετε τον εαυτό σας να απευθύνει ερωτήσεις τύπου “τι θα γινόταν αν /αν δεν;” σκεφτόμενοι τι θα μπορούσε να είχε γίνει για να σώθει το αγαπημένο σας πρόσωπο, και ίσως να διαπραγματεύεστε με τον Θεό ή τον κόσμο: “Αν θα μπορούσα να έχω μόνο μία ακόμη μέρα μαζί του …” . Τα παζάρια συχνά συνοδεύονται από ενοχή. Αυτός είναι βασικά ο τρόπος μας να διαπραγματεύόμαστε τον πόνο της απώλειας.

Κατάθλιψη: Η κατάθλιψη και η θλίψη είναι τα πιο αναγνωρίσιμα, κοινώς αποδεκτά συμπτώματα του πένθους, αλλά πολύ συχνά, στα άτομα που πενθούν ζητιέται να το «ξεπεράσουν» και να λειτουργούν φυσιολογικά. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι μετά την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, η θλιψη είναι μια απόλυτα φυσιολογική συναισθηματική αντίδραση. Κατά το στάδιο αυτό, θα αποσυρθούμε πιθανότατα από τις συνήθεις δραστηριότητες μας και θα αισθανόμαστε σαν να είμαστε σε μια ομίχλη θλίψης. Ίσως να δυσκολεύεστε να προχωρήσετε χωρίς το εν λόγω πρόσωπο στη ζωή σας.

Αποδοχή: Αυτό είναι το σημείο όπου αποδεχόμαστε τη νέα μας πραγματικότητα,όπου το αγαπημένο μας πρόσωπο δεν είναι πια παρόν. Αποδοχή δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είστε «εντάξει» με την κατάστασή. Απλά σημαίνει ότι αναγνωρίζουμε ότι το άτομο έχει πράγματι φύγει κι ότι η κατάσταση έχει αλλάξει. Η αποδοχή φαίνεται επίσης όταν αρχίσουμε να μαζεύουμε τα κομμάτια μας και να αναδιοργανώνουμε τη ζωή μας ώστε να ταιριάζει με αυτή τη νέα πραγματικότητα.

Τα πέντε στάδια της θλίψης δεν είναι γραμμικά. Μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε σειρά, και πιθανόν περισσότερο από μία φορά. Ο στόχος αυτού του μοντέλου είναι να σας βοηθήσει να δεχτείτε ότι αν και τα συναισθήματα και οι αντιδράσεις σας μπορεί να είναι τρομακτικά ή συντριπτικά, είναι ένα φυσιολογικό μέρος του πένθους, και το να επιτρέψετε στον εαυτό σας να τα ώστε να φτάσετε τελικά στην επούλωση.

Ποια είναι τα σωματικά, ψυχικά και συναισθηματικά συμπτώματα του πένθους;

Η θλίψη μπορεί να επηρεάσει όλους τους τομείς της ζωής ενός ατόμου. Μερικοί θα αισθάνθούν θυμό και θα απορρίψουν προηγουμένες πεποιθήσεις, ενώ άλλοι μπορεί να βρουν παρηγοριά στην πίστη ή την πνευματικότητα. Ενδέχεται να αντιμετωπίσετε θλίψη, όχι μόνο ως προς το άτομο, αλλά και για τις προσδοκίες σας ως προς τη σχέση μαζί του που δεν ολοκληρώθηκε.

Αν και τα συμπτώματα ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό από άτομο σε άτομο, υπάρχουν πολλά σωματικά, νοητικά και συναισθηματικά και συμπτώματα που συνήθως βιώνονται κατά τη διαδικασία πένθους.

Τα Σωματικά συμπτώματα περιλαμβάνουν

Πονοκεφάλους και πόνους στο σώμα

Σφίξιμο στο στήθος

Κόπωση ή εξάντληση

Ευαίσθητο δέρμα

Ζάλη

Δύσπνοια

Πτώση του ανοσοποιητικού

Υπερευαισθησία στο θόρυβο

Αίσθημα παλμών

Απώλεια της όρεξης ή αύξηση του σωματικού βάρους

Τα Νοητικά συμπτώματα περιλαμβάνουν

Αφηρημάδα

Δυσκολία στον ύπνο (πάρα πολύς ή πολύ λίγος)

Αδυναμία συγκέντρωσης

Σύγχυση

Μειωμένη ικανότητα λήψης αποφάσεων ή επίλυσης προβλημάτων

Χαμηλή αυτο-εικόνα

Αυτοκαταστροφικές σκέψεις

Τα Συναισθηματική συμπτώματα περιλαμβάνουν:

Κατάθλιψη

Θυμός

Απελπισία

Ανησυχία

Κυκλοθυμία

Νευρικότητα

Ποιοι είναι οι σύνηθεις μύθοι για το πένθος;

Μια κοινή παρανόηση είναι ότι το πένθος εξελίσσεται γραμμικά και σιγά-σιγά και σταθερά βελτιώνεται με το χρόνο. Στην πραγματικότητα, το πένθος τείνει να είναι μια καθημερινή διαδικασία, καθώς κάποιες μέρες θα είναι πιο εύκολες από ό,τι άλλες. Δεν υπάρχει σαφής διάρκεια του πένθους. Τα «στάδια» μπορεί να έρχονται και να πάρέρχονται και ο καθένας θα τα βιώσει με διαφορετικό τρόπο.

Μια άλλη παρανόηση είναι η ιδέα ότι αν κάποιος δεν έχει φανερή εμφάνιση θλίψης , είναι “καλά” και “κρατιέται δυνατός.” Αυτή είναι μια άστοχη αξία που τείνει να ενθαρρυνεται στην κοινωνία μας, καθώς πολλοί άνθρωποι νιώθουν άβολα με εικόνες συγκίνησης και τις ορίζουν τους ως σημάδι αδυναμίας.Η τρομοκρατία της ευτυχίας άνευ όρων έχει εγκατασταθεί βαθυά μέσα μας και κάθε παρέκλιση από την κατάσταση ευδαιμονίας τείνει να ερμηνεύεται ως νόσος. Κρατώντας τη θλίψη σας μέσα σας καταστέλετε τις σκέψεις και τα συναισθήματά σας μ’ ένα νοσηρό τρόπο. Συχνά, τέτοιου είδους καταστολή μπορεί να οδηγήσει τη θλίψη σας να επανέλθει στην επιφάνεια σε μια απροσδόκητη στιγμή αργότερα στη ζωή. Το να επιτρέψετε χωρίς ενοχές στον εαυτό σας να αισθανθεί, να ταξινομήσει τα συναισθημάτα του, και να θρηνήσει είναι πολύ σημαντικά βήματα στη διαδικασία επούλωσης, και γι’ αυτό είναι σημαντικό να έχετε κάποιον – ένα μέλος της οικογένειας, ένα έμπιστο φίλο, ή μια ομάδα υποστήριξης – ώστε να μπρείτε να μιλάτε.

Ποιες στρατηγικές αντιμετώπισης μπορεί να σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε το πένθος;

Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε να μετριαστούν τα συντριπτικά συναισθήματα που συνοδεύουν μια σημαντική απώλεια. Ένα βασικό συστατικό διαχείρισης του πένθους με υγιή τρόπο είναι απλά να το αφήσετε να συμβεί. Επιτρέψτε στον εαυτό σας να αισθανθεί κάθε συγκίνηση που προκύπτει. Αφιερώστε λίγο χρόνο κάθε μέρα για να αποδεχθείτε πραγματικά την απώλεια του αγαπημένου σας προσώπου και να ανασκοπήσετε τη σχέση σας μαζί του. Βιώνοντας πόνο, θυμό, κατάθλιψη, ακόμη και μούδιασμα είναι απολύτως φυσιολογικό.Το να προσπαθείτε να καταχωνιάσετε ή να απομακρύνετε αυτά τα συναισθήματα είναι βλαβερό και μπορεί να καθυστερήσει τη διαδικασία επούλωσης.

Το πένθος μπορεί να δυσχαιρένει τις καθημερινές μας λειτουργίες και δραστηριότητες όπως τις έχουμε συνηθίσει .Μια καλή ιδέα είναι να ελαφρύνετε το πρόγραμμά σας όσο το δυνατόν περισσότερο τις ημέρες, εβδομάδες και μήνες μετά από μια απώλεια. Βεβαιωθείτε ότι φροντίζετε καλά τον εαυτό σας, το μυαλό, το πνεύμα και το σώμα σας. Μερικοί άνθρωποι βρίσκουν ότι δημιουργικές εργασίες και χόμπι λειτουργούν θεραπευτικά. Πολλοί, επίσης, ανακουφίζονται με τελετουργίες: ένα μνημόσυνο μπορεί να είναι ένας υγιής τρόπος για να εκφράσουν προς τα έξω τη θλίψη τους και προσδίδει στο άτομο και στους αγαπημένους του μια αίσθηση κλεισίματος.

Είναι επίσης πολύ σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι έχετε ένα σύστημα υποστήριξης, καθώς κανείς δεν θα πρέπει να αναμένεται να πενθήσει μόνος του. Απευθυνθείτε σε φίλους και στην οικογένεια. Μην περιμένετε να έρθουν αυτοί σε ‘σας. Μιλήστε με τους ανθρώπους για τα συναισθήματά σας, και για ζητήστε πρακτική βοήθεια αν το χρειάζεστε: τον καθαρισμό του σπιτιού, τη φροντίδα των παιδιών, την προετοιμασία των γευμάτων, κ.λπ. Μπορείτε επίσης να ανακουφιστείτε παρακολουθώντας ομάδες υποστήριξης πένθους ή κάνοντας ψυχοθεραπεία, όπου μπορείτε να εκφράσετε σας θλίψη ανοιχτά. Κάντε μια έρευνα ανεύρεσης υπηρεσιών στην περιοχή σας και βρείτε αυτή που σας ταιριάζει.

Systemic Education

Comments for this post are closed.

Αυτονομία και Συνεξάρτηση ή Μπαμπάς και Μαμά;

Αν ο πατέρας είναι αυτός που μας οριοθετεί και μας ορίζει, αυτός που …

Είναι πολύτιμο σου λέω να Σ αγαπάς

Είν’ πανάκριβο σου λέω να Σ’ αγαπάς

Εκπλήσσομαι με τη συνειδητοποίηση ότι οι άνθρωποι δεν βιώνουν Αυτοαγάπη. …

Πότε τελειώνει η ψυχοθεραπεία;

  Μια συχνή και ευφάνταστη ερώτηση που καλούμαστενα απαντήσουμε …